Spaanse wijn

Spaanse wijn

Spanje is een van de grootste wijnlanden ter wereld. Op het Iberisch schiereiland wordt al zeker vijfduizend jaar wijn gemaakt. Pas zo’n drieduizend jaar geleden begon de wijnbouw hier serieus te worden toen de Fenicische handelaren uit het oostelijke deel van het Middellandse Zeegebied hun vaardigheden meebrachten. Vandaag de dag is Spanje de thuishaven van meer wijnstokken dan enig ander land op aarde en komen er indrukwekkende klassiekers en heerlijke frisse en fruitige witte wijnen vandaan. Wijn uit Spanje heeft het allemaal! 

Gevarieerd wijnland Spanje

Overal in Spanje wordt wijn gemaakt. Van het hoog in het noorden tot diep in het zuiden, op het vaste land en op de Spaanse eilanden. Het klimaat in de verschillende gebieden en de hoogte van de wijngaarden bepalen grotendeels de geur en de smaak van Spaanse wijnen. Zo smaakt een rode wijn uit het relatief vochtige Galicië in Noord-Spanje totaal anders dan bijvoorbeeld een Tinto uit het centraal gelegen Ribera del Duero. Twee heerlijke Spaanse wijnen, maar zo verschillend als dag en nacht.

Beroemdste Spaanse wijngebied: La Rioja

Het beroemdste wijngebied in Spanje is La Rioja. Het gebied, met meer dan 500 hoog aangeschreven wijnhuizen, ligt ingeklemd tussen Baskenland, Navarra, Aragón en Castilië. La Rioja dankt haar naam aan de rivier Rio Oja, een zijtak van de Ebro, en haar faam aan de rode wijnen die worden gezien als de beste van Spanje. 

Het gebied heeft, samen met Priorat, de hoogste classificatie van Spanje. Wijnen die hier worden gemaakt mogen op het etiket de status DOCa vermelden: Denominación de Origen Calificada. Rioja wijnen met dit keurmerk gaan langs een strenge controlecommissie, de Consejo Regulador DOCa Rioja, die de kwaliteit inspecteert om zo de consistentie te waarborgen. In Rioja zijn vier verschillende stijlen te vinden: Rioja, Crianza, Reserva en Gran Reserva. 

Druivenrassen in Spanje

In de Spaanse wijngaarden worden tot zekere hoogte enkele honderden druivenrassen gebruikt, maar het overgrote deel van de Spaanse wijn wordt gemaakt van slechts een klein aantal van deze druiven. De belangrijkste soorten voor rode wijn zijn: Tempranillo, Bobal, Garnacha, Cabernet Sauvignon en Monastrell. Voor wit zijn dan: Airén, Viura/Macabeo, Palomino, Sauvignon Blanc en Albariño. 

Tempranillo is de onbetwiste held van Spanje. Ook wel bekend als Tinto del Toro, Tinta FIna of gewoonweg Rioja, Juist, vernoemd naar het gebied waar de wieg van deze druif staat. Vrij vertaald betekent Tempranillo kleine vroege. De druif rijpt vroeg en mag na de oogst vrijwel steevast enkele maanden tot soms zelfs jaren doorbrengen op eikenhouten vaten. Dat geeft wijnen gemaakt van   Tempranillo die mooie geuren en smaken van rijp fruit, hout, tabak, soms wat leer en bijna altijd een mooie toets vanille. 

Mousserende wijn Spanje

Naast witte en rode wijn uit Spanje komt er ook prachtige mousserende wijn uit dit gevarieerde wijnland, bekend als Cava. Deze populaire mousserende wijn komt uit de Spaanse streek Penedes en wordt gemaakt volgens de méthode traditionelle, dezelfde methode als die voor Champagne. De wijn wordt gemaakt van de druiven Macabeo, Xarel-lo en Parellada. Cava is er in verschillende varianten te vinden. Van zeer droog naar zoet zijn dat: Brut Nature, Extra Brut, Brut, Extra Seco, Seco, Semi-Seco en Dulce. Deze indeling van zoetheid is afhankelijk van het aantal gram suiker per liter. 

Spaanse wijngeschiedenis

Spanje kent een lange en rijke geschiedenis. De wijnbouw maakt al sinds mensenheugenis deel uit van Spanje. Er zijn bewijzen dat wijnstokken al in het Tertiair (65 miljoen tot 2,6 miljoen jaar geleden) op het schiereiland werden aangeplant. De echte wijngeschiedenis van het Spanje begon nadat de Romeinen het schiereiland veroverden en het deel werd van het Romeinse Rijk. 

De tijd dat Spanje onder Romeins bestuur stond was een gouden tijd voor de Spaanse wijn. De uitvoer bleef stijgen en al snel was het een product dat door iedereen werd begeerd. Na de val van het Romeinse Rijk vielen stammen uit het noorden het schiereiland binnen en ging het bergafwaarts met de Spaanse wijnproductie. 

De zaken kwamen echter weer in een stroomversnelling toen in de Middeleeuwen de monniken van verschillende ordes uit de hele wereld naar Spanje kwamen. Zij speelden een belangrijke rol bij de inrichting van de betere plaatsen om wijn te maken. Veel van de huidige DO’s zijn rond deze tijd ontstaan, omdat het ontstaan van een drop rond de kloosters normaal was en vele kloosters met verloop van tijd veranderden in wijnkelders en wijnmakerijen. 

De ontdekking van de Nieuwe Wereld opende de exportmogelijkheden, waardoor de Spaanse wijnstokken mee werden genomen naar Spaanse koloniën. Niet alleen de Spaanse wijnen waren rond die tijd wereldberoemd, ook de wijnen die in de koloniën werden geproduceerd begonnen naam te maken. Reden voor Filips de derde om de uitbreiding van wijngaarden in Chili te verbieden. 

In de negentiende eeuw, toen de druifluis de meeste Europese wijngaarden verwoestte was brak er weer een mooie tijd aan voor Spanje. De druifluis had de Spaanse wijngaarden nog niet bereikt, waardoor er genoeg wijn was om te exporteren. In die tijd bereikten de Spaanse wijnen alle uithoeken van Europa.