Alles over de wijnstok

Geplaatst door:
op 10-09-2018
Delen
De wijnstok
De wijnstok

Zonder de wijnstok kan er geen wijn worden gemaakt. Maar wat is een wijnstok precies? Hoe ziet deze eruit en welke invloeden hebben de verschillende seizoenen op de wijnstok? Wanneer moet een wijnstok gesnoeid worden en waar moeten wijnboeren verder rekening mee houden? Heel veel vragen waar we je graag het antwoord op geven. 

Vitis Vinifera

De wijnstok, ook wel Vitis, is een klimplant die in vele varianten over de hele wereld voorkomt. Voor de wijnbouw is een van de ondergeslachten van de klimplant van belang: Euvitis. Deze klimplant omvat tientallen soorten, zoals de Vitis Labrusca, Vitis Riperia en Vitis Vinifera. Deze laatste is de Europese wijnstok. Druivenrassen van de Vitis Vinifera worden gebruikt voor de productie van kwaliteitswijn. De Vitis Vinifera is er in bijna vijfduizend rassen, waarvan ruim duizend rassen zorgen voor bijna de totale productie aan wijndruiven. Denk hierbij aan de bekende Chardonnay, Syrah, Merlot, Sauvignon Blanc en Cabernet Sauvignon.

Wijnstokken enten

Door de komst van de druifluis in de tweede helft van de negentiende eeuw werden de wijnboeren gedwongen de Vitis Vinifera te enten op resistente onderstammen. Hier werden destijds Amerikaanse soorten voor gebruikt. Later bleek echter dat deze onderstammen niet in alle bodemsoorten gedijden. Plantenveredelaars zijn gaan experimenteren en kwamen tot nieuwe kruisingen die geschikt zijn voor bepaalde bodemsoorten, klimaatomstandigheden en het te gebruiken druivenras.

entenenten

In de grond

Een gedeelte van de wijnstok zit onder de grond. Het wortelstelsel wat hier gevormd wordt heeft een aantal belangrijke functies. Via de wortels wordt de plant bijvoorbeeld voorzien van water en mineralen. Ook slaan de wortels suikers op, dit levert een bijdrage aan de groei van de plant. Een belangrijke taak die niet vergeten mag worden is het verankeren van de wijnstok, want deze moet natuurlijk stevig in de grond staan.

wortelswortels

Boven de grond

Wijngaarden zorgen vaak voor prachtige vergezichten. Boven de grond zien we de stam en de zijtakken met daaraan de uitlopers diein het voorjaar en 's zomers aan de plant groeien. Aan deze uitlopers, ook wel loten genoemd, groeien eerst de bloemen en daarna de druiventrossen. De stam, zijtakken en loten zorgen voor een goede sapstroom in de plant. Samen met het wortelstelsel is het een opslagplaats van suikers. 

uitlopersuitlopers

Door de seizoenen heen

Alle seizoenen hebben verschillende invloeden op de wijnstok. Het is belangrijk dat de wijnboer de seizoenen goed in de gaten houdt, zodat de wijnstokken op tijd gesnoeid worden en de rijpe druiven op het juiste moment geplukt. Ieder seizoen is er wel iets te doen in de wijngaard.

 

 

WINTER 

In de winter slaapt de wijnstok. Je zou het misschien niet verwachten, maar hoe kouder de winter is, hoe beter de aankomende oogst zal zijn. Voorwaarde is wel dat het sap in de stam niet bevriest. Tijdens de winter stroomt het sap niet meer en is het tijd om de wijnranken te snoeien. Dit moet gebeuren omdat het te uitputtend is voor de plant om alle takken te voeden. Hoe vruchtbaarder de stok is, hoe verder deze wordt teruggesnoeid. Dit is voornamelijk handwerk en vaak een erg koud klusje.

LENTE

In het begin van de lente gaat de wijnstok ‘huilen’. De eerste sappen komen dan omhoog naar het uiteinde van de gesnoeide takken. De takken krijgen knoppen wanneer de temperatuur stijgt naar een graad of tien. De knop zwelt, gaat open en toont een nieuwe scheut. Het is nu oppassen voor nachtvorst omdat de scheuten hier erg gevoelig voor zijn. De eerste bladeren komen tevoorschijn en er verschijnen kleine witte bloemetjes in de vorm van een tros. Uit de bevruchte bloemetjes ontstaan druiven. Als alles goed gaat maakt de druivenstok een groeispurt door en vormt deze uitlopers. Omdat uitlopers veel energie kosten worden deze gesnoeid. Ook bladeren die het zonlicht op de druiven tegenhouden worden verwijderd. Het is belangrijk dat er genoeg bladeren blijven om het verbranden van de druiven tegen te gaan. De druiven ontwikkelen zich en de trossen nemen hun ware grootte aan. Op dit moment zijn de druiven nog enorm zuur!

ZOMER

Tot nu toe zijn de druiven groen van kleur maar dit verandert in de zomer. Afhankelijk van de soort worden ze goudgeel, paars of roodachtig. Het rijpingsproces van de druiventrossen kan nu echt beginnen! Wanneer de wijnstok te snel groeit, worden er trossen verwijderd om de opbrengst te beperken en de rijping van de rest te bevorderen. Een kleinere opbrengst geeft vaak een betere kwaliteit wijn omdat de wijnstok zijn kracht over minder trossen hoeft te verdelen. Tijdens de rijping moeten de druiven zoveel mogelijk suiker en een juiste zuurgraad krijgen. Blauwe druiven moeten voldoende kleur en tannine krijgen. Zo’n honderd dagen na de vruchtzetting worden de druiven geoogst. Dit is afhankelijk van factoren als: de druifsoort, de wijngaard, de grondsoort en de weersomstandigheden.

HERFST

Tijdens de herfstperiode verkleuren de bladeren en vallen ze geleidelijk af. De wijngaard komt in een rustperiode en de wijnstok gaat in winterslaap. Het snoeien kan weer beginnen wanneer het koud genoeg is.

 
4 getijden wijngaard4 getijden wijngaard
Reacties
Door 
Serve nieling |
 26-03-2022 12:43
Kunt u mij informatie geven hoe ik het bloeden van een wijnplant kan stoppen. M.v.gr. Serve nieling
Door 
Team Wijnvoordeel |
 31-03-2022 17:25
Beste Serve Nieling, Een druif bloedt als deze te laat is gesnoeid of bijvoorbeeld door storm is beschadigd. Tussen half januari en april komt de sapstroom op gang. Vanuit de wortels worden al vocht en voeding naar de kruin gestuurd om het blad dat zich weldra laat zien mee te voeden. Wordt de plant in deze periode gesnoeid of raakt-ie beschadigd, dan loopt het sap uit de wonden. Dan 'bloedt' de druif. Dit bloeden heeft een voordeel: het is een soort van verdedigingsmechanisme waarmee de plant voorkomt dat schimmels en andere infecties binnendringen. Het nadeel is dat er met het sap ook vocht en voedingsstoffen verloren gaan. De stok zal niet doodbloeden, maar het bloeden kan hem wel verzwakken. De kans bestaat dat de druif minder hard groeit en minder vruchten draagt dan andere jaren. Er zijn mensen die het bloeden stelpen met as of met kaarsenvet. Weer anderen binden de tak net voor de wond af met rubber en ijzerdraad, met tie-rips of met duct tape. Er zijn zelfs speciale pleister verkrijgbaar om het bloeden van planten en bomen te stelpen. Dat raden wij af. Ons advies is om af te wachten. Het bloeden stopt vanzelf als de vaten in de plant dichtslibben door de zouten die in het sap aanwezig zijn. Het bloeden is te voorkomen door de takken goed aan te binden en de wintersnoei op tijd uit te voeren. Ons advies is om dat voor de kortste dag, dus voor 21 december te doen. Dan zijn de plant en de sapstroom in rust en is de kans op beschadiging door vorst klein. Veel succes! Hartelijke groet, Team Wijnvoordeel

Winkelwagen samenvoegen?

Welkom terug! Er zitten nog enkele artikelen in de winkelwagen van je vorige bezoek. Wil je deze artikelen toevoegen aan je huidige bestelling?