‘Een Rioja’, wat is dat eigenlijk? Een druivenras? Een wijnsoort? Niks van dit allen. La Rioja is een wijnstreek in het noorden van Spanje. De meest prestigieuze van het land en beroemd om zijn krachtige rode op hout gerijpte wijnen. Rode Rioja-wijnen hebben een plek veroverd in de harten van vele wijnliefhebbers en de wijnen zijn niet meer weg te denken uit het Wijnvoordeel-assortiment. Maar wat maakt nou het succes van Rioja?
Spanje kent een aantal autochtone druivenrassen, zoals airén en albariño voor witte wijn en pedro ximénez voor de bruisende Cava. Het bekendste druivenras voor rode wijnen is tempranillo. Deze blauwe druif staat symbool voor de Spaanse wijnbouw en geeft rode wijnen een mooie structuur met duidelijk aanwezige tannines en een flinke dosis frisheid, fijne zuren en wat pit. Op en top elegant. Ook in Rioja-wijnen viert de tempranillo-druif hoogtij. Echter, het zijn de blends waarin tempranillo wordt gecombineerd met andere druivensoorten (carignan, grenache, mazuelo of graciano), die wijnen uit deze streek écht op de kaart hebben gezet. Vooral de combinatie tempranillo, graciano en mazuelo staat aan de basis van mening top-Rioja met een robijnrode kleur, prachtig complexe geur en zijdezachte smaak van kers, aardbei, blauwe bes, zoethout, truffel en mokka. Een fantastisch voorbeeld van deze topblend is onze Los Nobles Gran Reserva.
De rijping op houten vaten
De wijntraditie in Rioja is eeuwenoud. Van oorsprong werden er van tempranillo rode wijnen gemaakt: licht en fruitig, nauwelijks gerijpt en weinig complex. Tot wijnmakers aan het einde van de negentiende eeuw hoorden van rijping op eikenhouten vaten. Ze kwamen daarmee in aanraking via Franse wijnboeren, die de Pyreneeën overstaken ten tijde van de druifluisepidemie. Die luis verwoestte de Franse wijngaarden, waarna de wijnboeren de grens overstaken op zoek naar nieuwe wijngaarden en druiven voor hun wijnen. De kennis waar zij over beschikten, deelden ze met de Spaanse wijnboeren waarna de Rioja zich ontwikkelde tot de wijn zoals we die nu kennen: houtgerijpt, krachtig en overheerlijk!
Het kwalificatiesysteem van de Rioja
In Rioja hebben wijnhuizen te maken met strikte wetgeving waarin is vastgelegd waar een wijn aan moet voldoen om een bepaald kwaliteitslabel te krijgen. Deze wetgeving draait vooral om de rijpingsperioden. Over het algemeen geldt: hoe langer gerijpt, hoe complexer en lekkerder de wijnen. Lees de naam op het label van een Spaanse Rioja dus als kwaliteitslabel.
- Rioja Joven: deze wijn is jong het lekkerst. Een Joven is (bijna) nooit op hout gerijpt en komen al na één jaar flesrijping op de markt.
- Rioja Crianza: drie jaar, waarvan twaalf maanden op hout. Zolang moet een Rioja-wijn gerijpt zijn voordat de maker Rioja Crianza op het etiket mag zetten.
- Rioja Reserva: om zijn wijn Rioja Reserva te mogen noemen, moet de wijnmaker nog langer geduld hebben. Vier jaar om precies te zijn, waarvan de wijn twaalf maanden op hout en 24 op fles gerijpt moet zijn.
- Rioja Gran Reserva: Gran Reserva heeft het langst gerijpt en is daarmee het best en relatief het schaarst. Rioja Gran Reserva’s rijpen minimaal twee jaar op hout en drie jaar op fles. Door deze lange rijping hebben Gran Reserva’s zich ontwikkeld tot prachtig donkerrode, boterzachte en krachtige wijnen die een uitstekende balans kennen van rood en zwart fruit, mokka en vanille.